Sự khác biệt trong quan điểm về đồng tính - chuyển giới giữa Nhật Bản và Tây phương

Nhật Bản là một trong những quốc gia cởi mở nhất về tình dục trên thế giới. Quan điểm, tập quán, nền công nghiệp tình dục khác giới và đồng giới hiện diện khắp mọi nơi tại Nhật Bản.

Sự chấp nhận của xã hội dành cho quan hệ đồng giới và người chuyển giới được phát hiện từ thế kỷ 16 tại Nhật Bản. Trong khi đó, tại Hoa Kỳ, những nỗ lực bình thường hóa quan niệm xã hội dành cho quan hệ đồng giới và người chuyển giới bắt đầu trong thời gian gần đây và thu được những thành quả khiêm tốn. Sự khác nhau giữa hai xã hội bắt đầu từ sự khác nhau trong quan điểm về cơ thể con người. Bài viết dưới đây sẽ so sánh sự khác biệt giữa quan điểm về cơ thể con người và trình bày về sự phổ biến của quan hệ đồng giới và người chuyển giới Nhật Bản thông qua phong tục, sự phát triển ngôn ngữ, văn hóa đại chúng và thời trang.

Giải thích sự khác biệt về quan điểm về đồng tính và chuyển giới giữa Nhật Bản và Tây phương thông qua đánh giá quan điểm truyền thống về cơ thể người trong hai xã hội.

Quan điểm phương Tây cho rằng cơ thể người là biểu hiện của tội lỗi trong khi quan điểm Nhật Bản cho rằng cơ thể người là biểu hiện của nghệ thuật. Nhà xã hội học Shinji Miyada giải thích sự phổ biến của các chương trình biểu diễn cơ thể người (sex show) tại Nhật từ quan điểm trên và đặc tính cộng đồng cao trong xã hội Nhật Bản. Vì nghệ thuật cần được chia sẽ trong cộng đồng, các chương trình biểu diễn, từ những hình thức cao cấp trong các nhà hát hay bình dân trong các quán bar, luôn thu hút một lượng lớn khán giá (1).

Lời giải thích tương tự có thể áp dụng trong trường hợp của “nantaimori”, thưởng thức sushi trên cơ thể nam giới; hoặc “nyotaimori”, thưởng thức sushi trên cơ thể nữ giới. "Nyotaimori" vẫn tồn tại như một hình thức thưởng thức và giải trí ẩm thức hiếm có và độc đáo tại Nhật hoặc những nơi không xem việc khỏa thân là phạm pháp. Sushi vốn là món ăn truyền thống, là biểu tượng và sứ giả văn hóa của Nhật. Sushi sẽ không bao giờ được trình bày trên cơ thể con người nếu xã hội Nhật Bản cho rằng khỏa thân là biểu hiện tiêu cực. Thưởng thức sushi trên cơ thể người là sự trân trọng hai biểu tượng đẹp trong văn hóa Nhật: cơ thể người và sushi; đồng thời là cách tổ chức những buổi họp mặt xã hội. Ngược lại, tại phương Tây, hình thức giải trí ẩm thực này được xem là một hành vi xâm hại cơ thể và phân biệt giới tính đối với phụ nữ (2).

Một điểm khác biệt trong giá trị Nhật Bản và Tây phương là quan điểm về trang phục. Quan điểm Tây phương cho rằng trang phục dùng để che lấp và giảm bớt sự tội lỗi của cơ thể trong khi quan điểm Nhật Bản cho rằng trang phục tồn tại như biểu hiện văn hóa độc đáo và tách bạch đối với cơ thể (3). Kimono là trang phục truyền thống và được trân trọng trong xã hội Nhật. Trình tự mặc kimono được xem là một biểu hiện của nghệ thuật và văn hóa. Người Nhật vốn chỉ mặc kimono ngoài cơ thể và không có lớp lót. Điều này một lần nữa ủng hộ cho luận điểm về sự trân trọng của văn hóa Nhật Bản dành cho cơ thể người. Nếu người Nhật cho rằng cơ thể người là biểu hiện của tội lỗi, họ sẽ không để Kimono tiếp xúc trực tiếp với cơ thể người mà không có lớp lót.
Sự phân biệt giữa cơ thể nam giới và nữ giới tạo nên sự khác biệt sâu hơn giữa quan điểm về cơ thể người giữa Tây phương và Nhật Bản. Quan điểm Nhật Bản không phân biệt cơ thể nam giới hay nữ giới. Rất nhiều tác phẩm từ giai đoạn Edo (1603-1868) miêu tả các kỹ thuật giao hoan giữa các cơ thể không thể phân biệt giới tính (4). Gần đây, sự phổ biến của xu hướng thời trang "unisex" biểu hiện quan điểm trên. Một người đàn ông luôn có tính nữ và một người phụ nữ luôn có tính nam. Thời trang unisex biểu hiện sự hòa hợp giữa các giới tính trong một cơ thể, đồng thời khẳng định sự nhận thức về một cơ thể hoàn hảo chỉ xuất hiện nếu một người có khả năng trân trọng sự "khác biệt"/"trái ngược" của bản thân.

Khác biệt về sự phân biệt cơ thể nam và nữ giữa Tây phương và Nhật Bản giải thích cho sự khác biệt về quan điểm giữa hai xã hội này về đồng tính và chuyển giới. Xã hội phương Tây cho rằng cơ thể con người và các hình thức quan hệ thể xác là điều tội lỗi. Các nhánh tôn giáo nghiêm khắc nhất, ví dụ như "the Church of Jesus Christ of Latter day Saints" tuyệt đối nghiêm cấm các tín đồ quan hệ tình dục trước hôn nhân hoặc sự phơi bày thân thể (5). Ngược lại, quan hệ thể xác hoặc phơi bày thân thể được thể hiện rộng rãi trong xã hội Edo với các hình thức văn hóa đại chúng như âm nhạc, kịch, tranh vẽ.

Hơn nữa, sự phân biệt cơ thể nữ giới càng làm tăng sự kỳ thị dành cho đồng tính và chuyển giới tại phương Tây. Aristotle, một trong những nhà triết học đặt nền móng cho triết học phương Tây, đã khẳng định cơ thể nữ giới chỉ là phiên bản hỏng của cơ thể nam giới (6). Quan điểm này đồng thời trở thành quan điểm giới tính. Vì vậy, sự thay đổi từ vị trí chiếm ưu thế (nam) thành vị trí chịu thiệt thòi (nữ) trong quan hệ đồng giới là đi ngược với chuẩn mực truyền thống và quan điểm về tạo hóa trong xã hội phương Tây. Trong khi đó, vì Nhật không phân biệt cơ thể người dựa trên giới tính, các quan hệ đồng giới vốn không được xem là bất bình thường trong xã hội.